Over Leeskring Bladgoud

1.Wat was je eerste indruk?

‘De Heilige Rita’?! Wat moest ik hiervan verwachten?

Een biografie van deze heilige leek het mij helemaal niet na het lezen van de achterflap. Toch verwachtte ik een verhaal waarin het geloof (in deze heilige) een belangrijke rol zou spelen.

2. Wat weet je over de schrijver?

Geboren in 1967 in Nederland.

Eerste deel van zijn leven bracht hij in Aruba door.

Op zijn 9^de verhuisde het gezin terug naar Nederland.

In 1995 verscheen zijn debuutroman ‘Dormantique’s manco’.

Zijn doorbraak bij een groter publiek kwam er met ‘Joe Speedboot’ in 2005, waarvoor hij enkele prijzen kreeg toegekend.

Hij schreef ook scenario’s voor o.a. een korte film ‘Laatste wolf’ en voor verschillende hoorspelen voor de KRO-radio. Hij werkte mee aan enkele TV-programma’s van de VPRO en deed daarnaast ook journalistiek werk. Het boekenweekgeschenk ‘Een mooie, jonge vrouw’ 2014 is van zijn hand.

In 2018 won hij met ‘De Heilige Rita’ o.a. de Libris Literatuurprijs.

In een muziekgroep (Donskoy) experimenteerde hij met de combinatie poëzie en muziek.

3.Wat is de sfeer van het verhaal?

Al van bij het begin merkte ik een wat koele, drukkende sfeer. Personen en situaties gekenmerkt door een leeg en rauw bestaan. Naar het einde toe wordt die sfeer zelfs dramatisch.

4.Welke zijn de belangrijkste thema’s van dit verhaal?

* Eenzaamheid (uitgesloten worden, isolement, marginaliteit)

* Migratie – Angst – Wraak.

* Rouw, lijden om verlies (moeder vertrekt, vriend sterft…)

* Zoon-vader relatie.

5a. Personages.

Paul Krüzen: hoofdpersoon. 49 jaar.

Zorgt voor zijn vader.

‘…meer haas dan kraai. Solitair levend prooidier. Hazenhart.’ p.42

Alice Klein Haarhuis: moeder van Paul. Als Paul 8 à 9 jaar is laat zij haar gezin in de steek, vertrekt met ‘de Rus’. Paul wil met haar mee (=moederskindje), maar zij zegt dat vader hij bij vader moet blijven.

Aloïs Krüzen: vader van Paul.

Schoolmeester, maar weinig of geen empathisch vermogen. Zorgde op zijn manier voor Paul, maar heeft nu een ernstige beenwonde en wordt door Paul verzorgd. Als hij in het ziekenhuis wordt opgenomen is hij zeer dankbaar voor de zorg die hij daar krijgt.

Hedwiges Geerdink: runt een kruidenierswinkeltje.

Oud-klasgenoot van Paul. Alleenstaande en leeft nogal afgezonderd. Eens per jaar gaat hij met Paul op vakantie naar Thailand. Pocht een keer dat hij miljonair is. Wordt later beroofd. Nog later vindt Paul hem dood in zijn zetel.

Laurens Steggink: Oud-klasgenoot van Paul.

‘… had geen biografie maar een strafblad.’ p. 10

Eigenaar van een bordeel (vlak over de grens) waar Paul wel eens naartoe gaat.

5.Welke zijn de sociale, culturele, politieke achtergronden?

Het verhaal speelt zich af in een dorpje ‘Mariënveen’, tegen de grens met Duitsland. Het is een zogenaamde ‘krimpregio’: waar de bevolking wegtrekt of uitsterft. Toch komen er steeds meer migranten, maar zelfs die trekken na een tijdje weg.

In dit deel van het land: “wel een wolf maar geen pinautomaat” p.115

Een kruidenierswinkeltje met veel producten die al over datum zijn.

Er wordt stevig carnaval gevierd, met overdadig eten en drinken.

Een van de migranten is een Rus die er met zijn vliegtuigje is neergestort en waar Pauls moeder mee vertrekt.

Paul verzamelt en handelt in militaria. Je voelt de sfeer van de ‘Koude Oorlog’ tussen West en Oost in het verhaal doorschemeren.

6. Wat vind je van de verhaallijn en spanningsopbouw?

Als je het verhaal vergelijkt met het leven van de schrijver valt het op dat de gebeurtenissen  zich afspelen in dezelfde jaren. Paul is geboren in 1967. Op 9-jarige leeftijd vertrekt zijn moeder (de schrijver verhuist dan terug naar Nederland). Ergens las ik dat ‘De Heilige Rita’ zijn meest persoonlijke roman zou zijn (?).

Het boek bestaat uit 33 korte hoofdstukken.

In het begin zijn er verschillende delen ‘flashback’ zodat we een zicht krijgen op de gebeurtenissen in het verleden van Paul. Later is de volgorde chronologisch en wordt de spanning opgebouwd.

7.Taal, stijl, zinsbouw?

Wieringa schrijft (hier) met meestal korte, rake zinnen in een vlotte stijl.

Ook de dialogen zijn kort, nuchter, sober.

Door zijn manier van schrijven creëert hij zeer goed de sfeer die er heerst bij de inwoners in dit dorp.

Er is geen overbodige tekst of uitleg nodig.

8.Humor en citaten die je treffen.

Humor kon ik er niet direct in terugvinden.

Enkele citaten, vooral om de sfeer en schrijfstijl weer te geven.

• ‘Een paar bleke sterretjes verschenen aan de hemel. Diep daaronder, op de open plek in het bos, zwaaide de demon met zijn bijl. Hij liet hem knallen als een zweep. Blokken tolden door de lucht. De beuken rondom, sterk en glad als jongensarmen, rilden onder het geweld’ p. 7
• ‘Langzaam gingen ze de bloeiende bosrand af, zijn vader en hij. Vlierstruiken staken hun witte schermen uitbundig naar het licht. Zijn vader knipte de hoge bloesems af, Paul de lage. ‘Doe je het een beetje voorzichtig, jochie?’ vroeg zijn vader. ‘Het stuifmeel geeft veel smaak.’ p.100
• ‘Dit ritueel zou elk voorjaar terugkeren: zijn vader en hij die vlierbloesemsiroop maakten. Het was een van de beste dingen die Paul over hem te vertellen had.’ p. 101.

9. Keuze van de titel.

De Heilige Rita komt weinig voor in het verhaal. Er is een medaillon dat Paul van Hedwiges krijgt met haar beeltenis. Dezelfde medaillon schenkt Paul ook aan Rita, zijn lievelingsmeisje in Laurens’ bordeel. Deze heilige is de patrones van ‘de hopeloze gevallen’ (zoals Paul en Hedwiges zich voelen).

‘Als Rita je heilige is’ vervolgde hij, ‘dan hou je je gemak. Je wilt niet dat de jager je ziet, je blijft mooi stilzitten waar je zit en verroert je niet.’ p. 276

10.Was het lezen van dit boek de moeite waard?  

Ja.

Ik vind het wel een ‘donker’ verhaal, hetgeen niet echt mijn ding is (voor het leesplezier 6/10) .

De manier waarop de schrijver de sfeer met woorden en zinnen weet op te roepen vind ik wel schitterend. (voor de schrijfstijl 8,5/10)

Zelf geef ik dus 7,25/10.                                   Gemiddelde score van de leesgroep 8,5/10.